Cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ hiệu quả nhất

Cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​? 7h sáng, 8h sáng hay uống trưa, uống tối trước khi đi ngủ. Có rất nhiều ý kiến, kinh nghiệm được thảo luận làm cho cha mẹ khi chưa tìm hiểu cảm thấy rất hoang mang. Vì thế, Imochild chia sẻ bài viết này, mong cung cấp thông tin hữu ích, chuẩn xác từ bác sỹ chuyên gia, giúp cha mẹ yên tâm bổ sung sắt cho con an toàn và hiệu quả.

Hiểu nguyên lý hấp thụ sắt vào cơ thể trẻ như thế nào

Hiểu được nguyên lý hấp thụ sắt vào cơ thế, cha mẹ sẽ biết cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ đạt hiệu quả tốt nhất. Sắt là dạng khoáng chất cần thiết cho cơ thể cấu tạo tế bào tế bào Hemoglobin trong máu. Tế bào này đem oxy đi khắp cơ thể, cung cấp lên não giúp bé phản xạ nhanh nhạy, phát triển toàn diện nếu đủ sắt. Trường hợp bé thiếu sắt sẽ chậm phát triển thể chất, trí tuệ. Cùng xem chi tiết Imochild chia sẻ 5 điều cha mẹ nhất định phải biết khi bổ sung sắt cho bé.

Cha mẹ có thể xem chi tiết vai trò của sắt trong bài viết: Sắt cho bé: 5 điều cha mẹ nhất định phải biết

Tổng quan cơ chế hấp thu sắt để cha mẹ biết cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ sẽ hiệu quả:

Sắt được hấp thu chủ yếu ở phần trên ruột non.  Sắt có hai dạng:

• Heme (từ thịt, hấp thu tốt). Như thịt đỏ bò, trâu, dê, lợn. Hấp thu sắt từ các loại thịt đỏ sẽ tốt hơn sắt từ thực vật.
• Non-heme (từ thực vật, sữa và các dạng bổ sung viên sắt, siro hấp thu kém hơn). Viên sắt đường uống thường là dạng non-heme, nên sự hấp thu phụ thuộc mạnh vào môi trường ruột (axit dạ dày, chất ức chế như canxi, phytate, polyphenol) và chất hỗ trợ như vitamin C.

Với sắt từ thực vật qua thức ăn (dạng non-heme), cơ thể phải chuyển đổi sang dạng dễ hấp thu hơn trước khi đưa vào tế bào ruột. Khi đi qua màng ruột, sắt được “đưa đón” nhờ những protein chuyên trách. Khi đã vào bên trong tế bào ruột (enterocyte), sắt có hai “con đường”:

• Hoặc được dự trữ tạm thời dưới dạng ferritin,
• Hoặc được đẩy ra máu nhờ cổng ferroportin, sau đó gắn với transferrin trong máu để di chuyển đến tủy xương – nơi tạo hồng cầu.

Hiểu được cơ chế sắt chuyển hoá từ thức ăn, từ thực phẩm bổ sung vào trong máu sẽ giúp cha mẹ biết cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ sẽ hợp lý nhất. Cơ chế cụ thể như sau:

• Để sắt đi được vào máu cần phải nhờ hormone hepcidin mở cánh cửa ferroportin . Hepcidin là một hormone dạng peptide do gan tiết ra gồm khoảng 25 acid amin, có vai trò điều hòa cân bằng sắt trong cơ thể. Chức năng chính của Hepcidin là đóng, hoặc mở cánh cửa ferroportin cho sắt vào trong máu. Khi hepcidin thấp, cửa ferroportin mở, sắt vào trong máu dễ dàng, hấp thu tốt hơn. Ngược lại khi gan tiết hepcidin nhiều, cửa ferroportin đóng, sắt bị giữ lại trong tế bào ruột và đại thực bào, giảm sắt lưu thông trong máu.

Như vậy, cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ để thuận lợi tạo hồng cầu, cung cấp đủ oxy cho cơ thể, thì cần phải bổ sung sắt vào thời điểm gan tiết ra hormone Hepcidin thấp nhất. Cụ thể là khi nào, cha mẹ xem tiếp dưới phần 2.

Thời điểm nào cho trẻ uống sắt trong ngày hiệu quả nhất

Thông thường, sau khi ăn no, hormone Hepcidin tăng cao, cánh cửa Ferroportin bị đóng lại. Cho trẻ uống sắt vào thời điểm này coi như xong, chẳng hấp thụ được vào máu tí nào, gây khó khăn trong việc tạo tế bào Hemoglobin trong hồng cầu. Nên hấp thu sắt thời điểm này rất kém hiệu quả. Cha mẹ cần biết điều này để cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ đạt hiệu quả.

Nguyên tắc chung: Uống sắt khi ruột “rỗng” tức dạ dày chưa có gì. Khi vừa ngủ dậy vào sáng sớm 6h, 7h mà chưa ăn gì. Hoặc sau khi ăn khoảng 2 tiếng trở lên đã tiêu hoá gần hết đồ ăn như tầm 9h, 10h. Hoặc sau bữa trưa tầm 2h, 3h. Tóm lại cứ lúc nào cảm thấy nhẹ bung, và cách bữa ăn tầm 2h đồng hồ, tốt nhất thì trước khi ăn đạt hiệu quả cao nhất.

Tại sao uống sắt khi đói lại hấp thu sắt tốt nhất vào cơ thể. Vì Sắt dễ bị cạnh tranh hấp thu với các chất khác khi cùng tiêu hoá chung trong dạ dày. Đặc biệt là ngũ cốc, sữa, trà, cà phê hay thực phẩm giàu canxi, thì các chất này sẽ gắn với sắt và cản trở quá trình hấp thu. Bên cạnh đó, khi đói, acid cao hơn giúp chuyển Fe³⁺ (sắt ferric, khó hấp thu) thành Fe²⁺ (sắt ferrous, dễ hấp thu). Ruột non tập trung vận chuyển sắt dễ dàng hơn so với khi nhiều dưỡng chất khác.

Vậy nên, cha mẹ cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ cũng được nhưng miễn khi bụng đói trước khi ăn khoảng 30 – 60 phút, hoặc sau khi ăn khoảng 2 tiếng trở lên là tốt nhất.

1. Cho trẻ uống sắt vào buổi sáng có tốt không

Rất tốt. Khi cha mẹ chưa biết cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​, hãy thử cho con uống khi vừa ngủ dậy. Cha mẹ có thể cho con uống sắt vào buổi sáng 6h, 7h cơ thể nghỉ ngơi sau 1 đêm, dạ dày còn trống rỗng, hormone Hepcidin ở gan tiết ra thấp nên dễ dàng mở cửa Ferroportin, cho sắt đi thẳng vào máu. Sau đó đi đánh răng rửa mặt, vệ sinh cá nhân, mặc quần áo, chuẩn bị sách vở, balo đi học, rồi bắt đầu ăn sáng là vừa.

Sau khi uống sắt vào buổi sáng lúc 6h, 7h khi vừa ngủ dậy, chờ 30 phút đến 1 tiếng, cha mẹ cho con ăn sáng khoảng 7h-7h30 là vừa đẹp. Tuy nhiên, một số trẻ khó uống. Nếu cứ ép trẻ uống khi đói lúc vừa ngủ dậy, trẻ nôn ra vừa mất thuốc, vừa mệt cho con, đã không hấp thu được sắt, mà con còn bị tâm lý ám ảnh với Sắt, sợ không dám uống. Đây cũng không phải là cách hiệu quả.

Tuỳ vào từng bạn nhỏ nhà mình, cha mẹ cứ thử cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ phù hợp nhất với con sẽ tạo được hiệu quả hấp thu tốt nhất. Ví dụ khó uống khi đói, có thể điều chỉnh sau ăn 2 tiếng là okie cha mẹ nhé. Vì bổ sung sắt cho con không chỉ 1, 2 ngày như các loại thuốc điều trị, mà cần thời gian ít nhất đến khi chỉ số sắt của con được bù, và uống thêm để con có thêm sắt dự trữ trong kho cho cơ thể.

Cha mẹ có thể xem thêm: Uống sắt bao lâu thì ngưng​: 1 tháng, 3 tháng hay 6 tháng

Mẹo cho cha mẹ khi chưa biết cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​: Nếu chọn buổi sáng, nên cho con uống 30–60 phút trước ăn. Nếu trẻ khó chịu, cho ăn nhẹ rồi uống, và luôn cho uống kèm một nguồn vitamin C (ví dụ 1–2 thìa nước cam pha loãng cho trẻ lớn).

2. Cho trẻ uống sắt vào buổi trưa có hiệu quả không

Nếu buổi sáng cha mẹ ưu tiên cho con uống các loại thuốc khác nhau, hoặc quá vội vào buổi sáng, thì buổi trưa cho con uống sắt cũng được. Tuy nhiên cha mẹ cần hiểu:

Buổi trưa thường là thời điểm ăn chính, khó để tạo không gian rỗng trong dạ dày. Nào là cơm, thịt, sữa, trứng, rau có nhiều loại thực phẩm cho ra nhiều dưỡng chất như sắt, canxi, chất xơ/phytate dễ làm giảm hấp thu. Cách tốt nhất khi chọn cho trẻ uống sắt vào buổi trưa nên uống trước bữa ăn 1 tiếng, hoặc sau bữa ăn 2 tiếng. Và thời điểm trước và sau khi uống không nên ăn thêm gì, để bụng được rỗng nhất, nhẹ nhất, ưu tiên mình sắt được hấp thụ.

Nên: Cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ cũng được, nếu uống vào buổi trưa cần lưu ý thời điểm trước sau bữa ăn trưa 1 – 2 tiếng. Và tránh ăn kèm sữa, sữa chua. Thay vào đó cho uống kèm nước cam nhỏ hoặc 1 miếng trái cây giàu vitamin C. Vậy, buổi trưa cũng là thời điểm có thể cho bé uống Sắt, tuy nhiên không tốt bằng buổi sáng nhé.

3. Cho trẻ uống sắt vào buổi tối trước khi đi ngủ có tốt không

Cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​, vào buổi tối trước khi đi ngủ có tốt không? Điều này còn phải xem xét vào thời điểm đi ngủ cách bữa ăn tối 1 tiếng hay 2 tiếng, 3 tiếng. Và trước đó có uống sữa hay không? Nếu cho con uống vào buổi tối trước khi đi ngủ thì nên lưu ý cách xa bữa tối 2 tiếng và thời điểm đó không ăn thêm gì, không uống thêm sữa để tránh cản trở hấp thu canxi.

Tuy nhiên trẻ uống sắt vào buổi tối trước khi đi ngủ cũng không được khuyến khích lắm. Vì thời điểm này hormone Hepcidin tăng cao, cửa đóng, sắt cũng khó đi vào máu. Hoặc kể cả bụng có rỗng, thi cơ thể đi ngủ, thì các cơ quan cũng ngừng hoạt động. Khả năng hấp thụ sắt vào cơ thể cũng kém hơn.

Nên nếu không thể uống vào buổi sáng, buổi trưa, thì cho trẻ uống sắt vào thời điểm buổi tối trong ngày cũng được. Tuy nhiên không đạt hiệu quả cao bằng các thời điểm khác kể trên.

Cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày: Nếu chỉ 1 liều/ngày, thường chọn buổi sáng, 30–60 phút trước bữa ăn (ưu tiên vì hepcidin thường thấp và giúp hấp thu tốt hơn). Nhưng nếu trẻ không dung nạp (buồn nôn, nôn), có thể đổi sang tối hoặc cho uống kèm ít thức ăn. Luôn kết hợp với vitamin C, tránh sữa/canxi và trà/cà phê gần thời điểm uống, và tham khảo ý kiến bác sĩ về tần suất (hàng ngày hay cách ngày) và liều lượng phù hợp.

Hướng dẫn cách uống sắt đúng và lời khuyên từ bác sỹ

Cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày cũng tốt, tuy nhiên buổi sáng sớm là lựa chọn tối ưu nhất. Nên kết hợp thời điểm uống cùng các khoáng chất khác như:

• Kèm vitamin C: cho con uống kèm nước cam/chanh pha loãng hoặc cho ăn trái cây giàu vitamin C ngay sau khi uống sắt để tăng hấp thu.
• Tránh sữa/canxi và trà/cà phê trong vòng 1–2 giờ trước/sau khi uống sắt.
• Nếu trẻ bị đau bụng/nôn có thể cho uống kèm 1 ít thức ăn (ví dụ bánh mì ăn sáng), thay đổi sang buổi tối, hoặc trao đổi với bác sĩ để đổi dạng/liều.
• Giám sát tác dụng phụ: phân đen, táo bón, nôn thường gặp; nếu nặng (nôn nhiều, đau bụng dữ dội, tiêu chảy nặng), đưa trẻ đi khám.
• Trước khi bắt đầu bổ sung sắt, luôn hỏi bác sĩ nhi khoa  cần biết chỉ số sắt/hemoglobin để xác định có thực sự thiếu sắt hay không (không bổ sung “vô tội vạ”).
• Nếu trẻ sinh non, nhẹ cân, sinh đôi hoặc có yếu tố làm tăng nguy cơ thiếu sắt, bác sĩ sẽ hướng dẫn liều và thời điểm hợp lý.
• Trường hợp phải dùng thuốc khác (kháng sinh, thuốc dạ dày có chứa canxi/thuốc trung hòa axit), hãy thông báo để điều chỉnh thời gian dùng nhằm tránh tương tác.

Hy vọng với chia sẻ trên từ Imochilde về vấn đề cho trẻ uống sắt vào thời điểm nào trong ngày​ đạt hiệu quả tốt nhất sẽ giúp cha mẹ có thêm nhiều thông tin hữu ích, từ đó lựa chọn được thời điểm phù hợp nhất với con mình.

Cha mẹ có thể xem chi tiết sản phẩm: Imochild Feron dạng nhỏ giọt rất dễ hấp thụ cho trẻ khi áp dụng cho con uống thời điểm phù hợp, hấp thu tối đa

Hãy gọi ngay 0966.058.688 để được các bác sỹ tư vấn trực tiếp. Xin cảm ơn!