Hướng dẫn bổ sung sắt cho bé 1 – 5 tuổi chi tiết nhất

Bổ sung sắt cho bé 1-5 tuổi giúp con khỏe mạnh, tăng trưởng tốt và phòng ngừa thiếu máu. Bé giai đoạn này rất hiếu động, nhu cầu dinh dưỡng cao, nhưng dễ thiếu hụt khi ăn uống không cân đối. Cha mẹ hãy cùng Imochild tìm hiểu sâu hơn để có chế độ ăn và bổ sung cho bé đúng cách.

Tổng quan vai trò bổ sung sắt cho bé từ 1 – 5 tuổi

Sắt là vi chất thiết yếu để tạo ra hemoglobin – Thành phần chính trong hồng cầu giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Ở bé từ 1–5 tuổi, tốc độ phát triển thể chất và trí tuệ diễn ra mạnh mẽ, nhu cầu sắt vì thế cũng rất cao.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO): Bé 1–3 tuổi cần khoảng 7 mg sắt/ngày. Bé 4–5 tuổi cần khoảng 10 mg sắt/ngày. Nếu không được cung cấp đủ, bé dễ thiếu máu, dẫn đến mệt mỏi, kém ăn, giảm tập trung và chậm phát triển trí tuệ. Nói cách khác, giai đoạn 1–5 tuổi rất quan trọng cho phát triển não bộ và hệ miễn dịch, thiếu sắt lúc này sẽ để lại hậu quả lâu dài cho sức khỏe.

Đặc điểm bé từ 1 – 5 tuổi? Tại sao cần bổ sung sắt cho bé

Trong giai đoạn 1 – 5 tuổi, bé chia làm 2 khung từ 1 – 3 tuổi và trên 3 tuổi tức bé đi học mẫu giáo. Ở thời giai đoạn này, tốc độ tăng trưởng của bé rất nhanh: Trung bình mỗi năm, các bé sẽ tăng 2–3 kg cân nặng và 5–7 cm chiều cao. Nên quá trình tạo tế bào mới và vận động nhiều khiến nhu cầu sắt tăng cao.

Không chỉ tốc độ tăng trưởng của cơ thể, não bộ bé từ 1-5 tuổi phát triển mạnh: Ở 2 tuổi, não bé đã đạt khoảng 80% kích thước não người trưởng thành. Sắt tham gia vào tổng hợp myelin (vỏ bọc thần kinh) và chất dẫn truyền thần kinh, quyết định khả năng học hỏi, ghi nhớ của bé. Vì thế rất cần bổ sung sắt cho bé để cung cấp đủ oxy cho phát triển não bộ tốt nhất.

Thêm 1 lý do tại sao các bé từ 1 – 5 tuổi lại rất cần bổ sung sắt cho bé. Vì chế độ ăn chuyển tiếp, bé tự ăn được nhiều thức ăn đặc, không phụ thuộc vào sữa mẹ. Nên nếu khẩu phần không đa dạng, nguy cơ thiếu sắt càng cao, đặc biệt là khi bé kén ăn.

Trong giai đoạn từ 1 – 5 tuổi, đặc biệt giai đoạn bé mới đi học, đến môi trường mới, nơi có nhiều bạn, bữa ăn khác lạ, bé rất dễ mắc bệnh nhiễm khuẩn như: Viêm hô hấp, tiêu chảy. Nguyên do cũng có thể do thiếu sắt làm hệ miễn dịch suy yếu, tăng nguy cơ mắc bệnh nặng hơn. Nên giai đoạn này cha mẹ cần bổ sung sắt cho bé để nâng cao hệ miễn dịch.

Trên đây là các lý do bác sĩ nhi khoa thường khuyến nghị cha mẹ chú trọng bổ sung sắt cho bé trong giai đoạn này.

Xem thêm: Bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh​ và nhũ nhi: 4 nguyên tắc cần nhớ

Xem thêm: 5 nguyên tắc vàng bổ sung sắt cho trẻ 6 – 18 tuổi hiệu quả nhất

Các dấu hiệu cần bổ sung sắt cho bé 1 – 5 tuổi

Cha mẹ cần lưu ý những biểu hiện sau, vì đây có thể là dấu hiệu thiếu máu thiếu sắt:

• Da bé nhợt nhạt, môi và lòng bàn tay nhạt màu chính là biểu hiện của thiếu mắt thiếu sắt. Vì đây là vùng da mỏng, nhiều mao mạch, dễ quan sát sự thay đổi. Chỉ cần thiếu oxy và thiếu máu nhẹ cũng dễ nhận thấy nhạt màu. Khi cơ thể thiếu sắt, hemoglobin không đủ, làm loãng máu, mất đi màu đỏ đặc trưng.
• Bé thường xuyên mệt mỏi, hay cáu gắt, ít hiếu động hơn so với trước. Vì khi thiếu sắt, hemoglobin giảm, các cơ quan quan trọng (não, tim, cơ bắp) không nhận đủ oxy dẫn đến mệt mỏi, uể oải, ít chạy nhảy hơn trước.
• Bé kém ăn, chậm tăng cân hoặc chậm phát triển chiều cao. Vì khi thiếu oxy đến dạ dày, ruột, niêm mạc tiêu hóa hoạt động kém, men tiêu hóa tiết ra ít nên bé ăn không ngon miệng, nhanh chán ăn. Từ đó không đủ dưỡng chất để phát triển.
• Khó tập trung, hay quên, chậm nói hơn bạn cùng lứa. Khi thiếu máu do thiếu sắt, não không nhận đủ oxy đưa đến các tế bào thần kinh hoạt động kém hiệu quả. Nên bé khó tập trung, hay quên, phản xạ chậm.
• Thường xuyên mắc các bệnh nhiễm trùng (cảm cúm, viêm phổi, tiêu chảy). Vì ngoài chức năng chính là tạo ra Hemoglobin trong hồng cầu, sắt còn tạo ra enzym và tế bào miễn dịch. Khi thiếu sắt, số lượng và chức năng của tế bào miễn dịch giảm nên bé dễ bị vi khuẩn, virus tấn công.

Vì thế, cha mẹ cần luôn quan sát bé, khi có các dấu hiệu này, cha mẹ nên đưa bé đi khám và làm xét nghiệm máu (Hb, ferritin huyết thanh) để xác định chính xác tình trạng thiếu sắt và có phương án bổ sung sắt cho bé phù hợp nhất.

7 khuyến cáo quan trọng khi bổ sung sắt cho bé 1-5 tuổi cha mẹ cần biết

Khi bổ sung sắt cho bé, cha mẹ cần hết sức thận trọng và tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ. Trước hết, không nên tự ý mua thuốc sắt về cho bé uống. Nguyên nhân là nếu bổ sung quá nhiều, sắt sẽ tích tụ trong gan, tụy, gây hại cho các cơ quan này và thậm chí có thể dẫn đến ngộ độc, rất nguy hiểm.

Thời điểm uống sắt cũng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả. Sắt được hấp thu tốt nhất khi bụng rỗng, vì vậy nên cho bé uống cách xa bữa ăn khoảng 1–2 giờ. Tuy nhiên, một số bé có thể bị khó chịu dạ dày nếu uống khi đói, lúc này cha mẹ có thể cho con uống sau một bữa ăn nhẹ để dễ chịu hơn.

Để tăng hiệu quả hấp thu, cha mẹ nên kết hợp sắt cùng vitamin C. Những loại nước hoa quả như cam, dâu tây hay kiwi có hàm lượng vitamin C cao, giúp chuyển sắt sang dạng cơ thể dễ hấp thu hơn.

Ngược lại, có một số thực phẩm lại làm giảm khả năng hấp thu sắt, điển hình là sữa, trà và các món giàu canxi. Vì thế, khi cho bé uống sắt, cha mẹ cần tránh cho uống kèm các loại thực phẩm này để sắt không bị “vô hiệu hóa”.

Ngoài ra, cha mẹ cần tuân thủ liều lượng mà bác sĩ khuyến cáo. Điều này rất quan trọng bởi liều dùng để điều trị thiếu máu khác với liều phòng ngừa. Nếu nhầm lẫn, bé có thể không đủ liều để chữa bệnh hoặc ngược lại, uống quá nhiều gây hại.

Khi uống sắt, bé có thể gặp một số tác dụng phụ thường thấy như táo bón, phân sẫm màu. Đây là phản ứng bình thường, cha mẹ không cần quá lo lắng. Nhưng nếu bé có các dấu hiệu bất thường hơn như nôn ói, đau bụng dữ dội, cần ngừng ngay và đưa bé đi khám.

Cuối cùng, cha mẹ đừng quên rằng thuốc sắt không thể thay thế chế độ ăn giàu sắt. Bé cần được bổ sung thêm qua thực phẩm như thịt đỏ, gan động vật, rau xanh đậm màu… để đảm bảo nguồn sắt tự nhiên và đa dạng dưỡng chất.

Xem thêm: Sắt cho bé: 5 điều cha mẹ nhất định phải biết

Bổ sung thực phẩm giàu sắt cho bé 1 – 5 tuổi

Trong giai đoạn từ 1 đến 5 tuổi, nhu cầu sắt của bé rất cao vì cơ thể đang phát triển nhanh cả về chiều cao, cân nặng lẫn trí não. Do đó, việc lựa chọn thực phẩm giàu sắt trong bữa ăn hằng ngày đóng vai trò quan trọng.

• Ở nhóm thịt và cá, những thực phẩm như thịt bò, gan gà, lòng đỏ trứng, cá hồi, cá mòi là nguồn sắt heme – loại sắt cơ thể hấp thu tốt nhất. Đây là lý do bé ăn đa dạng thịt cá thường ít bị thiếu máu hơn so với bé chỉ ăn rau củ.
• Nhóm rau củ như rau dền, cải bó xôi, bí đỏ, khoai tây cũng rất cần thiết. Dù sắt trong rau củ là sắt non-heme (hấp thu kém hơn), nhưng khi kết hợp với vitamin C từ trái cây, khả năng hấp thu sẽ được cải thiện rõ rệt. Ngoài ra, rau củ còn cung cấp thêm chất xơ và vitamin giúp tiêu hóa của bé khỏe mạnh.
• Nhóm đậu và hạt gồm đậu nành, đậu lăng, hạt bí, mè (vừng) là nguồn sắt thực vật quan trọng, đồng thời giàu protein và chất béo tốt, hỗ trợ phát triển cơ bắp và trí não. Đây là lựa chọn tuyệt vời để bổ sung sắt xen kẽ với thịt cá, giúp bữa ăn của bé đa dạng hơn.
• Với trái cây khô như nho khô, mơ khô, không chỉ mang lại nguồn sắt thực vật mà còn cung cấp năng lượng nhanh, dễ ăn, thích hợp làm món ăn vặt bổ dưỡng cho bé.

Sắt từ động vật (heme iron) dễ hấp thu hơn so với sắt từ thực vật (non-heme iron). Vì vậy, cha mẹ nên kết hợp cả hai nhóm để đảm bảo cung cấp lượng sắt cho bé hấp thu nhanh và hiệu quả.

Gợi ý thực đơn bổ sung sắt cho bé 1- 5 tuổi

Dưới đây là gợi ý mẫu cho cha mẹ thực đơn bổ sung sắt cho bé tự nhiên qua bữa ăn hàng ngày phù hợp cho bé từ 1 – 5 tuổi. Cha mẹ có thể tham khảo và xây dựng thực đơn riêng cho con.

• Bữa sáng: Cháo thịt bò băm + bí đỏ. Sau ăn thêm 1 lát cam tươi
• Bữa phụ: Sữa chua ít đường + 1 thìa hạt bí rang giã nhỏ
• Bữa trưa: Cơm mềm; Thịt gà xé + rau dền nấu canh; Cá hồi áp chảo nhỏ
• Bữa xế: Chuối chín hoặc nho khô
• Bữa tối: Cháo cá mòi nấu rau cải bó xôi; 1 miếng kiwi

Thực đơn này cung cấp khoảng 8–10 mg sắt/ngày, đủ nhu cầu cho bé trong độ tuổi này.

Lý giải:

Bổ sung sắt cho bé ngày mới bằng bát cháo thịt bò băm nấu với bí đỏ, vừa thơm ngon, vừa bổ sung sắt động vật dễ hấp thu. Sau đó, bé ăn thêm một lát cam tươi để cung cấp vitamin C, giúp sắt trong bữa sáng hấp thu tốt hơn.

Đến bữa phụ buổi sáng, cha mẹ có thể cho bé một hũ sữa chua ít đường trộn cùng một thìa nhỏ hạt bí đã rang giã. Sữa chua tốt cho tiêu hóa, còn hạt bí lại giàu sắt thực vật và kẽm.

Trong bữa trưa, bé ăn cơm mềm cùng thịt gà xé nấu canh rau dền, bổ sung thêm một miếng cá hồi áp chảo nhỏ để cung cấp omega-3 và sắt heme.

Buổi chiều, chuối chín hoặc một ít nho khô là món ăn vặt vừa dễ ăn, vừa giàu năng lượng và khoáng chất.

Đến bữa tối, bé có thể ăn cháo cá mòi nấu cùng rau cải bó xôi, một món giàu sắt và vitamin. Sau đó, tráng miệng với một miếng kiwi, vừa ngon miệng, vừa hỗ trợ hấp thu sắt hiệu quả.

Gợi ý thực phẩm bổ sung sắt cho bé 1-5 tuổi loại nào tốt

Hiện nay, sắt dành cho bé được bào chế dưới nhiều dạng khác nhau, mỗi dạng lại có ưu điểm và hạn chế riêng. Với những bé còn nhỏ, chưa thể nuốt viên, sắt dạng giọt hoặc siro là lựa chọn phù hợp. Dạng này dễ cho bé uống và cha mẹ cũng dễ điều chỉnh liều theo cân nặng. Tuy nhiên, một số bé có thể thấy hơi khó chịu dạ dày, vì dung dịch sắt có thể gây kích ứng nhẹ niêm mạc tiêu hóa.

Bên cạnh đó, nhiều sản phẩm bổ sung sắt hữu cơ như sắt fumarat hoặc sắt bisglycinate thường được bác sĩ khuyên dùng. Lý do là dạng hữu cơ này gần giống với sắt trong thực phẩm, nên cơ thể dễ hấp thu hơn, đồng thời ít gây tác dụng phụ như táo bón hoặc đau bụng – vốn là những lo lắng phổ biến khi bổ sung sắt cho bé.

Ngoài ra, một số chế phẩm còn kết hợp sắt cùng vitamin C và acid folic. Sự kết hợp này mang lại hiệu quả toàn diện: vitamin C giúp sắt chuyển sang dạng dễ hấp thu hơn trong ruột, còn acid folic cùng với sắt sẽ tham gia trực tiếp vào quá trình tạo hồng cầu, nhờ đó hỗ trợ phòng và điều trị thiếu máu hiệu quả hơn.

Lựa chọn bổ sung sắt cho bé loại nào tốt nhất nên dựa vào:

Khi lựa chọn loại sắt bổ sung cho bé, cha mẹ không nên chỉ dựa vào quảng cáo hay cảm tính mà cần cân nhắc nhiều yếu tố. Trước hết, độ tuổi và cân nặng của bé là căn cứ quan trọng để xác định liều lượng và dạng bào chế phù hợp, ví dụ như bé sơ sinh, nhũ nhi thường dùng sắt dạng giọt hoặc siro, trong khi trẻ lớn hơn có thể uống viên.

Tiếp theo, cần chú ý đến mức độ thiếu sắt. Nếu có kết quả xét nghiệm máu, bác sĩ sẽ dựa vào đó để phân biệt bé chỉ thiếu nhẹ, cần bổ sung dự phòng, hay đã thiếu máu nặng và cần điều trị liều cao hơn. Điều này giúp tránh tình trạng uống sai liều, vừa không hiệu quả, vừa tiềm ẩn nguy cơ thừa sắt.

Ngoài ra, khả năng dung nạp của bé cũng rất quan trọng. Có những bé uống sắt dễ bị táo bón hoặc đau bụng, vì vậy bác sĩ có thể gợi ý dùng các dạng sắt hữu cơ như fumarat hoặc bisglycinate để hạn chế tác dụng phụ.

Cuối cùng, cha mẹ cần nhớ rằng mỗi bé có tình trạng sức khỏe riêng, do đó việc bổ sung sắt phải có sự tư vấn và theo dõi của bác sĩ. Đây là cách an toàn nhất để đảm bảo con được bổ sung đúng loại, đúng liều, vừa hiệu quả vừa tránh rủi ro.

Cha mẹ có thể tham khảo thực phẩm bổ sung sắt cho bé 1 – 5 tuổi Imochild Feron:

Imochild Feron có hàm lượng sắt 30 mg/2ml, công dụng Bổ sung sắt, axit folic và các vitamin nhóm B cho cơ thể, hỗ trợ quá trình tạo máu, giúp giảm nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt và axit folic.

Imochild Feron được xem là loại sắt cho bé tốt nhất. Vì sản phẩm an toàn cho hệ tiêu hoá non nớt của bé. Khi bổ sung sắt cho bé, sẽ rất dễ bị táo bón hoặc rối loạn tiêu hóa. Imochild Feron sử dụng dạng sắt hữu cơ thế hệ mới nên hạn chế tối đa tình trạng táo bón, phân đen, đau bụng.

Imochild Feron cung cấp sắt được gắn với phân tử hữu cơ (ví dụ Glycine, Maltose) nên cơ thể hấp thu tốt hơn, thẩm thấu trực tiếp vào máu để tạo hemoglobin. Từ đó, bé nhận đủ sắt nhanh chóng, giảm nguy cơ thiếu máu thiếu sắt – tình trạng rất hay gặp ở bé 6–24 tháng tuổi.

Imochild Feron được đánh giá phù hợp cho cho bé 1-5 tuổi vì dạng lỏng, vị ngọt dịu, không tanh, dễ uống, dễ hấp thụ hơn so với viên nén. Cha mẹ có thể nhỏ giọt trực tiếp trước bữa ăn khi đói, hoặc khi kết hợp với Vitamin C, B12, Acid folic, giúp tăng hấp thu sắt và hỗ trợ tạo máu. Đây là điểm mạnh so với nhiều sản phẩm bổ sung sắt cho bé đơn thuần sắt.

Imochild Feron thường nằm trong nhóm sản phẩm sắt được bác sĩ kê nhiều cho bé 1-5 tuổi nhờ độ an toàn và hiệu quả đã được chứng minh lâm sàng. Sản phẩm được nhập khẩu nguyên chai từ Ý, sản xuất bởi Gricar Chemical SRL, sản xuất theo tiêu chuẩn GMP Châu Âu, an toàn cho bé.

Cha mẹ nên lựa chọn sản phẩm Imochild Feron từ thương hiệu uy tín, đã được kiểm định chất lượng, và tham khảo chỉ định bác sĩ trước khi sử dụng.

Xem chi tiết tại: Imochild Feron

Giai đoạn 1–5 tuổi là thời điểm bé cần sắt để phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ. Cha mẹ cần theo dõi dấu hiệu, bổ sung sắt cho bé đúng cách, chọn loại phù hợp và ưu tiên thực phẩm giàu sắt để bé khỏe mạnh, thông minh.

Hãy gọi ngay 0966.058.688 để được các bác sỹ tư vấn trực tiếp. Xin cảm ơn!